باسلام
در جلسه قبلی به موضوع نفت خام کاربردهای آن پرداختیم و در این جلسه به ترکیب های نفت خام و جداسازی آنها میپردازیم.
متن آموزشی جلسه دهم کلاس آموزشی علوم پایه نهم:
ترکیب های نفت خام
نفت خام مخلوطی از صدها ترکیب به نام هیدروکربن است. البته همراه نفت خام، همواره مقداری نمک، آب و گوگرد نیز یافت میشود. هیدروکربن ها از دو عنصر کربن و هیدروژن ساخته شدهاند. در هر مولکول هیدروکربن اتم های هیدروژن با اتم های کربن از طریق پیوندهای کووالانسی به یکدیگر متصلاند. برای نمونه، در متان که سادهترین هیدروکربن است، هر اتم کربن با 4 اتم هیدروژن پیوند داده است. با افزایش تعداد کربن ها و هیدروژن ها، هیدروکربن های بزرگ تر ساخته میشوند. ویژگی هیدروکربن ها به تعداد اتم های سازنده آن بستگی دارد.
نقطه جوش یکی از ویژگی های فیزیکی مواد است که به نیروی ربایش بین ذره های سازنده آنها بستگی دارد. هرچه نیروی ربایش بین ذره ها بیشتر باشد، نقطه جوش بالاتر است. در هیدروکربن ها با افزایش تعداد کربن، نیروی ربایش بین مولکول ها بیشتر میشود.
جدا سازی اجزای تشکیل دهنده نفت خام
در علوم پایه هشتم با چند روش جداسازی آشنا شدیم. برای جداسازی اجزای تشکیل دهنده نفت خام از دستگاه تقطیر استفاده میشود. در این دستگاه مایع ها براساس تفاوت در نقطه جوش از هم جدا میشوند. بهطوری که با گرما دادن، مایعی که نقطه جوش پایین ترین دارد، زودتر بخار میشود و از مخلوط جدا میشود، سپس مولکول های بخار شده با عبور دادن از یک لوله سرد به مایع تبدیل میشوند و از مخلوط دو مایع جداسازی میگردد.
تقطیر ساده برای جداسازی دو مایعی که اختلاف نقطه جوش آن ها زیاد است به کار می رود.
در پالایشگاه های نفت نیز اجزای نفت خام را بر همین اساس از یکدیگر جدا میکنند. اما در آنجا از دستگاه پیچیده تر و بزرگتری به نام برج تقطیر استفاده میشود. در برج تقطیر نفت خام را گرما می دهند. در اثر گرما، هیدروکربن ها تبخیر می شوند و در برج بالا می روند و در قسمت های مختلف برج از هم جدا می شوند. از آنجایی که نقطه جوش برخی از اجزای سازنده نفت خام به یکدیگر بسیار نزدیک است، نمیتوان همه آنها را به طور کامل از هم جدا سازی کرد. بلکه آنها را به صورت مخلوطی از چند هیدروکربن که نقطه جوش نزدیک به هم دارند و برش نفتی نامیده می شوند، جداسازی میکنند.
ادامه آموزش فصل سوم علوم پایه نهم در جلسه های بعدی ...
کپی از مطالب آموزشگاه نه قلم ممنوع میباشد.
ما منتظر نظرات شما هستیم.
از مطالب نه قلم راضی هستید؟ ما را حمایت مالی کنید